«گیل و آمارد» گیلان را روایت کرد




سامان عابری/گروه «گیل و آمارد» گاهی ترجیح می دهد تنها از سازهای محلی استفاده کند تا پایبندی هر چه بیشتر خود را به سنت و آداب سبز گیلان نشان دهد. این گروه با کار و فرهنگ مردم درآمیخته است با مردم گریه می کند و در شوخی های روزانه آنها متبسم می شود. گروه گیل و آمارد که «ناصر وحدتی» سرپرستی آن را برعهده دارد با اثر «دامون» به کرمانشاه آمد و خوش نواخت؛ دامون در لغت نامه دهخدا به معنی «پناهگاه کوچک جنگلی است» و خوانندگی گروه را ناصر وحدتی بر عهده داشت. فاطمه یونسی و فغان زاده نیز به عنوان همخوان با وی همکاری کردند به غیر از این دو نفر، آرش عشقی، صابر غلامی پور، محمد انشایی، رابعه افتخاری و علی اطهری نیز نوازندگی در گروه را برعهده داشتند.
همان گونه که اشاره شد موسيقي مورد علاقه وحدتي و گروه «گیل و آمارد» آميخته با زندگي و فرهنگ مردم است. آنها دوباره نواها و نجواهاي شاليكاران را با صدايي موزون و دلنشين با هنرمندی اجرا می کنند؛ حتي گاهي براي جذاب كردن كار خود به طنز و شوخي هم متوسل خواهند شد. برای این کار خود نیز دلیل دارند، وحدتی اين آوازها را کنايي می داند به طوري که زنان و مردان هنگام کار پشت سر ارباب يا مالک آواز مي خوانند و چون نمي‌توانند رو در رو حرف‌هاي دلشان را به اربابان بيان کنند، با کنايه هایی در دل آوازهایشان از آن‌ها انتقاد مي‌کنند.
البته این نوع اجرا نه تنها برای مخاطبان بومي که لهجه شیرین گیلکی خود را در یک اجرای موسیقی می‌شنوند، جذاب است بلکه براي ديگر مخاطبان نیز به واسطه نو بودن و پویایی شنیدنی است. برای اثبات این ادعا می توان به اجراهای متعدد این گروه در نقاطی اشاره کرد که کمترین قرابت و اشتراک فرهنگی را با گیلانی ها دارند، مانند اجرا در کشور کرواسی که بسیار مورد توجه و تشویق مخاطبان قرار گرفت.
اجراهای وحدتی که عمدتاً مربوط به ترانه ها و ریزمقام های گیلان است در حوزۀ موسیقی مراسمی جای می گیرد، اجرای آنها در نخستین شب سومین جشنواره آثار و تولیدات مراکز استانی حوزه هنری با لهجه گیلکی مورد اقبال بسیاری قرار گرفت، قطعه اول برای مخاطب یک محیط طبیعی و جغرافیایی را تصویر می کرد در این قطعه که صدای کمانچه در آن غالب بود به همراه صداهای ریز زنگوله به تقویت این تصویر کمک می کرد. حتی می شد از آن بوی جنگل، دریا و شالیزار را استشمام کرد.
البته اجراهای موفق گروه گیل و آمارد به آگاهی و شناخت دقیق ناصر وحدتی از موسیقی گیل باز می گردد در کنار این، صدای وحدتی به دلیل برخوردار بودن از اصالت و استواری به سادگی با مخاطب ارتباط برقرار می کند او زبان گویای مردمی می شود که از فرط تکراری شدن دیده نمی شوند او با اجراهای خود دوباره زبان حال مردم می شود و این ویژگی ها را در قطعات اجرایی خود به نمایش گذاشت. هر چند مدت زمان اجرای این گروه نسبت به سایر گروه ها بیشتر بود اما قطعات فولکلور محلی چنان جذابیتی برای شنونده داشت که بارها از این گروه خواسته شد اجرای خود را تکرار کنند، تقاضایی که اجابت نشد ولی نشان داد که این گروه موسیقی به خوبی توانسته است ‌با مخاطب خود ارتباط برقرار کند و آن‌ها را با موسیقی گیلکی چنان همراه کرد که تا آخرین لحظات اجرا بر صندلی سالن میخکوب بمانند.
قطعه سوم با یک درونمایه طنز به همراه سازهای کوبه ای با یک ریتم سریع، اجرای گروه را در این شب به بلوغ رساند. او با هنرمندی و به وسیله ساز و آواز به مثابه یک رسانه به معرفی فرهنگ و آداب جغرافیای زندگی خویش پرداخت. اما این پایان کار نبود؛ گروه در قطعه آخر کار را به اوج رساند و در بخش هایی از قطعه آخر با استفاده از کلام همچون یک نقال به حکایت شادی های کوچک زندگی می پردازد سازهای کوبه ای تنها به شکل میان پرده در این قطعه ظاهر می شدند که اثر ماندگارتری در ذهن مخاطب برجای گذاشت. باید به این نکته توجه کرد که گروه از طنز استفاده می کند اما طنزشان داستان زندگی مردم است و هیچ گاه به سمت لودگی نزدیک نمی شود. به باور خود وحدتی «تمام این موسیقی ها زیرخاكی هستند.»
با مروری بر آثار و اجراهای گذشته وحدتی می توان به این نتیجه رسید که اجراهای موفق آنها مرهون تلاش و تجربه سالیان زیاد است که البته نوآوری و ابداع در هر کدام از آنها جایگاه ویژه خود را دارد. وحدتی در یک دهه گذشته تا به حال در چهل کنسرت داخلی و خارجی شرکت کرده است که در بیشتر آنها به اجرای آوازها و به ویژه ترانه های گیلکی پرداخته است. «گیل و آمارد» در میان سایر گروه های موسیقی استانی جزو گروه های موفق به شمار می رود که می توان به کسب رتبه ی دوم موسیقی نواحی کشور در بیست و پنجمین جشنواره ی بین المللی فجر اشاره کرد.
از این گروه موفق موسیقی می توان به عنوان شناسنامه موسیقی گیلان یاد کرد.



قسمت نظرات غیر فعال میباشد

یادداشت روز


وجود دبیرخانه دائمی جشنواره تولیدات مراکز استانی ضروری است

برای برپایی کیفی‎تر جشنواره صرفا تعداد شمارگان آن، ارتقای کیفی به جشنواره نمی‎دهد، بلکه در جهت پیشرفت دوره به دوره آن، باید دبیرخانه‎ای مرکزی به‎صورت دائمی تشکیل و در فاصله برپایی دوره‎های مختلف جشنواره به‎طور فعال‎تری عمل کنند. تشکیل دبیرخانه دائمی و برگزاری کارگاه‎های توجیهی ویژه هنرمندان موجب برقراری ارتباط مستحکم بین هنرمندان با جشنواره و تبیین اهداف برای آنان می‎شود تا با توجیه درست بتوانند آثاری متناسب با اهداف جشنواره تولید و از ارسال آثار آرشیوی پرهیز کنند.

بسیاری از از آثار راه‎یافته به چنین جشنواره‎هایی معمولا آرشیوی بوده و بعضی از آن‎ها به جشنواره‎های مختلف راه یافته‎اند، درحالی که می‎توان با ایجاد دبیرخانه دائمی و فعال به سیاست‎گذاری و توجیه هنرمندان پرداخته و تولیدات فاخری متناسب با موضوع و اهداف برگزارکنندگان جشنواره اقدام کرد. هدف از برپایی این جشنواره‎ها کمک به ارتقای سطح خلاقیت و اندیشه هنرمندان جوان است تا بتوانند با خلق آثار محکم و متناسب با موضوع جشنواره، هنرآفرینی کنند. تداوم جشنواره باعث ایجاد انگیزه بیشتر در جامعه جوان هنرمندان خواهد شد و آنان را وادار می‎کند که به موضوعات مطرح شده در جشنواره عمیق‎تر فکر کنند و از نگاه هنری اثر خلق کنند.

تناسب آثار با ماموریت‎های محوری حوزه هنری از جمله دفاع مقدس، انقلاب اسلامی، خانواده و بیداری اسلامی از مهمترین ملاک‎ها در این زمینه است. این آثار متناسب با این سیاست‎ها و از بعد مسائل فنی، هنری و زیبایی‎شناسی ارزیابی و داوری می‎شوند. قزوین از دیرباز در زمینه هنرهای تجسمی از جایگاه ممتازی برخوردار بوده است و به‎واسطه همین ویژگی برجسته، شایستگی و استحقاق این را دارد که دبیرخانه بخش تجسمی تولیدات مراکز استان‎ها را از صفر تا صد بر عهده داشته باشد.

کشف استعدادهای جوان و هدایت آن‎ها مهمترین رسالت جشنواره‎های هنری است. اگر برپایی این جشنواره‎ها صرفا برای برگزاری باشد، بیشتر به‎منزله یک کار نمایشی است، اما اگر به‎صورت کیفی‎تر و دائمی‎تر باشد، می‎توان استعدادهای زیادی را در تمام حوزه‎های مختلف شناسایی و به رشد کمی و کیفی آنها کمک کرد.

 

تولیدات مراکز استان


مصاحبه و گفتگو


گالری تصاویر


فراخوان جشنواره